Ocena pracy dyplomowej – jak promotor/recenzent będzie oceniać treść dyplomówki?

Powyżej widzisz tabelę kryteriów oceny pracy dyplomowej, która jest standardowym narzędziem umożliwiającym recenzentom i promotorom obiektywną ocenę jakości prac studentów. Poniżej znajduje się krótkie omówienie każdego z tych kryteriów wraz z wskazówkami dla studentów, jak sprostać tym wymaganiom:

Czy praca spełnia wymogi stawiane pracy dyplomowej?
To kryterium ocenia, czy praca dyplomowa odpowiada na ogólne standardy akademickie, ale też konkretne zasady pisania prac, jakie obowiązują na Twojej uczelni (takie jak formatowanie, struktura, długość i zakres tematyczny danych części pracy).
Wskazówka: najpierw poznaj wytyczne swojej uczelni, a potem zacznij pisać. Gdy wklejasz skądś tekst, rób to z usunięciem źródłowego formatowania („wklej jako zwykły tekst”). Na sam koniec, po opracowaniu danej części pracy (np. rozdziału), a przed wysyłką do sprawdzenia do promotora, przeczytaj jeszcze raz wytyczne i sprawdź czy nic w Twoim pliku się nie rozjechało. Do promotora wysyłaj najlepiej od razu dwa pliki: edytowalnego worda i wydruk do PDF. Dzięki temu, jeśli promotor otworzy plik pracy w innym programie niż tan, z którego Ty korzystałeś, i przez to formatowanie się popsuje (brak kompatybilności itp.), to PDF będzie Twoim dowodem, że ze swojej strony zachowałeś zgodność z wymogami. 

Czy praca podejmuje aktualny i istotny problem oraz czy wybór tematu został uzasadniony?
Tutaj oceniane jest, czy problem badawczy jest relewantny dla współczesnych dyskusji w danej dziedzinie.
Wskazówka: już na samym początku wybierz temat, który jest nie tylko interesujący, ale także istotny w kontekście obecnych badań i „dyskusji teoretycznych” w ramach kierunku Twoich studiów. Szukając inspiracji korzystaj ze źródeł (książek, artykułów naukowych, obronionych prac itd.) maksymalnie z ostatnich 10 lat.

Czy tytuł pracy i streszczenie są adekwatne do treści pracy?
Streszczenie i tytuł powinny precyzyjnie odzwierciedlać główną treść pracy.
Wskazówka: pisanie pracy dyplomowej, nawet 30 stronicowej, potrafi rozciągnąć się w czasie… Zdarza się, że po drodze zgubimy gdzieś pierwotny wątek. Jest to wówczas problemem, bo najczęściej promotor nie zgodzi się na zmianę tematu, bo to się wiąże z „papierologią”. Musisz w trakcie pisania sprawdzać, czy nie zbaczasz z obranego kursu. Po zakończeniu pisania pracy poświęć też czas na dopracowanie streszczenia, aby było ono jak najbardziej zwięzłe i treściwe. W Bazie Wiedzy znajdziesz wpisy na ten temat. 

Czy cel (cele) pracy zostały sformułowane prawidłowo i zrealizowane?
Cele pracy powinny być wyraźnie określone i osiągnięte w ramach pracy.
Wskazówka: poświęć więcej czasu i zdefiniuj konkretne, mierzalne i osiągalne cele. Aby cel pracy był prawidłowo sformułowany, musi precyzyjnie odzwierciedlać główną intencję badawczą. Nie może być zbyt ogólnikowy – np. „chcę zbadać wpływ mediów na młodzież”, lecz musi być szczegółowy i skonkretyzowany – np. „cel pracy to analiza wpływu korzystania z mediów społecznościowych na poziom depresji wśród młodzieży w wieku 15-18 lat”. Taki cel jest specyficzny, ponieważ określa grupę wiekową i rodzaj mediów, mierzalny, bo można ocenić poziom depresji za pomocą narzędzi psychometrycznych, osiągalny, gdyż grupa wiekowa jest dostępna, a narzędzia do oceny depresji są powszechnie znane, istotny, gdyż temat ma znaczenie społeczne, oraz ograniczony czasowo, co oznacza, że badanie można przeprowadzić w określonym czasie pracy dyplomowej.

Czy w pracy wykorzystano właściwe materiały źródłowe i zastosowano właściwe metody ich analizy?
Kryterium to ocenia, czy student wykorzystał odpowiednie źródła i metodologie do analizy tematu.
Wskazówka: starannie dobieraj materiały źródłowe i upewnij się, że stosowane metody badawcze są odpowiednie do natury twojej pracy. Dokonaj przeglądu literatury, który pomoże Ci zidentyfikować luki w wiedzy i pozwoli na wzmocnienie twojej argumentacji. Starannie wybieraj publikacje: daj pierwszeństwo recenzowanym artykułom naukowym, monografiom i publikacjom wydawnictw akademickich. Unikaj nadmiernego opierania się na materiałach niepewnych. Unikaj „blogów” i wpisów publicystycznych. W pracy empirycznej, wykorzystującej dane ilościowe, często stosowane są metody statystyczne, które pozwalają na obiektywną interpretację wyników. W badaniach jakościowych, gdzie głębia analizy jest ważniejsza niż jej szerokość, stosuje się często analizę treści, studia przypadku czy wywiady pogłębione. 

Czy układ pracy jest prawidłowy (relacja części teoretycznej i empirycznej)?
Ocenia się, czy praca ma logiczną strukturę i czy istnieje zbalansowany związek pomiędzy teorią a badaniami empirycznymi.
Wskazówka: planując pracę, stwórz zarys, taki plan ramowy, który pomoże ci w utrzymaniu odpowiedniej struktury i równowagi między różnymi sekcjami pracy. Bez tego najpewniej do Twojej pracy wkroczy chaos, a promotor będzie wymagał jego uporządkowania, co oznacza zupełnie niepotrzebną stratę Twojego czasu. 

Czy język i styl pracy są prawidłowe?
Sprawdza się poprawność językową, styl, a także czy praca jest napisana w sposób akademicki i zrozumiały.
Wskazówka: regularnie korzystaj z narzędzi do korekty tekstu i rozważ skorzystanie z pomocy korektora.

Czy interpretacja wyników odpowiada przedstawionym wnioskom?
W tym miejscu recenzent sprawdza, czy wnioski wynikają wprost z danych i analiz przeprowadzonych w pracy.
Wskazówka: upewnij się, że twoje wnioski są bezpośrednio podparte zebranymi danymi i analizą. Jeśli omówiłeś badania, potem napisałeś wnioski, a następnie coś grzebałeś przy rozdziale badawczym… sprawdź, czy nie musisz teraz zmienić wcześniej postawionych wniosków. 

Czy literatura jest cytowana prawidłowo i wystarczająco?
Ocenia się, czy praca zawiera odpowiednie odniesienia do literatury fachowej i czy są one poprawnie sformatowane.
Wskazówka: stosuj się do przyjętego stylu cytowania (zasady pisania prac na Twojej uczelni) i zawsze weryfikuj swoje cytaty przed finalnym złożeniem pracy.

Podsumowując, każde z tych kryteriów jest niezbędne do stworzenia pracy dyplomowej na wysokim poziomie. Jako student, powinieneś systematycznie sprawdzać swoją pracę pod kątem tych wymagań, aby zapewnić jej kompleksowość i jakość odpowiadającą standardom uczelni. To minimum, które zwiększy szansę na uzyskanie wysokiej oceny.