Drugi Promotor

Skuteczna pomoc w samodzielnym pisaniu pracy

Koncepcja mobilności zrównoważonej oraz zrównoważonego rozwoju

Koncepcja mobilności zrównoważonej

Poniżej znajdziesz przykładowe oryginalne treści omawiające zagadnienie „Koncepcja mobilności zrównoważonej”.

Możesz u mnie wykupić dostęp do gotowych treści w większej objętościowo odsłonie (49 zł), co będzie stanowić ŚWIETNY start w Twoim pisaniu. Jest to oryginalny tekst, przesyłany w postaci pliku Word (docx.).

Zapraszam również do sklepu, gdzie znajdziesz konspekty prac dyplomowych z gotowymi koncepcjami (pomysłami) na dyplomówkę. Zaoszczędzisz mnóstwo czasu za 19 zł. 

gotowy pomysł na prace

Wytrenowałem też dla Ciebie ChatGPT, aby AI pomogło Ci w realizacji pracy dyplomowej w tej tematyce – sprawdź teraz!

GPTs - ChatGPT-specjalista pisania prac z transportu

# Koncepcja mobilności zrównoważonej

Degradacja środowiska przyrodniczego stanowi dziś poważny problem cywilizacyjny. Z początkiem lat 40. XX w. działalność człowieka w środowisku przyrodniczym zaczęła przybierać charakter ogólnoświatowy, a jego oddziaływanie, przede wszystkim pośrednie, objęło niemal całą kulę ziemską . Stosunki człowiek-środowisko były coraz bardziej „rozszerzane”, co prowadziło do zaostrzenia konfliktu. Brak współmierności między tempem i skalą ludzkiej ingerencji w ekosystemy a ewolucyjnie ukształtowanym mechanizmem równowagi układów środowiskowych skutkował ubożeniem i niszczeniem świata żywego. Konsekwencją naruszenia tej równowagi było pojawienie się ograniczeń w dostępności do zasobów i walorów środowiska. Ograniczenia te prowadziły do pogarszania warunków i jakości ludzkiego życia, co w konsekwencji powodowało obniżenie dobrobytu społecznego . Począwszy od końca lat 60. XX w., zaczęto mówić coraz powszechniej o globalnym wymiarze zagrożeń i dewastacji o charakterze antropogenicznym. Wówczas to zaczęły powstawać różnego rodzaju raporty i opracowania, które miały uświadomić społeczeństwom problem ograniczoności zasobów, postępującą degradację środowiska i istnienie barier rozwoju gospodarczego na świecie . Negatywne skutki dynamicznego rozwoju gospodarek narodowych zdominowały kierunki dalszych badań w poszukiwaniu nowych paradygmatów wzrostu i rozwoju społeczno-gospodarczego. Jednym z nich stała się koncepcja rozwoju zrównoważonego. Mimo holistycznego charakteru jest ona niewątpliwie teorią o charakterze makroekonomicznym i zdobyła już znaczącą pozycję w naukach ekonomicznych, reprezentując podejście normatywne .
Koncepcja rozwoju zrównoważonego jest ideą złożoną. Obejmuje wszystkie obszary działania człowieka, w ujęciu horyzontalnym i wertykalnym, dążąc do podniesienia jakości życia zarówno obecnych, jak i przyszłych pokoleń. Zasadnicze znaczenie dla istoty rozwoju zrównoważonego ma jego trwałość, zaś w szczególności rozstrzygnięcia dotyczące etycznych przesłanek tej trwałości. Przesłanki te obejmują sprawiedliwość międzypokoleniową i wewnątrzpokoleniową, a także założenia odnośnie do zakresu substytucyjności pomiędzy usługami świadczonymi przez kapitał naturalny a pozostałymi formami kapitału społecznego oraz problem nieodwracalności procesów . Ład ten uwarunkowany jest istnieniem bezpośrednich relacji między pięcioma sferami życia społeczno-gospodarczego, tj. sferą ekonomiczną, społeczną, środowiskową, przestrzenną oraz prawno-instytucjonalną .
Ewolucja nowego paradygmatu rozwoju, którego celem jest poprawa jakości życia ludzi z zachowaniem zasady sprawiedliwości międzypokoleniowej, została uznana za właściwą drogę rozwoju społeczno-gospodarczego współczesnego świata, podczas Światowego Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu w 2002 r., nazywaną często Rio+10. Celem tego wydarzenia było chociażby przedyskutowanie aktualności dotychczas przyjętych założeń odnośnie do wdrażania rozwoju zrównoważonego. Ogłoszono potrzebę większego zaangażowania społecznego w realizację rozwoju zrównoważonego. Dotychczas bowiem bazowano głównie na rozwiązaniach instytucjonalnych, co okazało się bardzo nieskuteczne z perspektywy tempa zmian, które miały odpowiadać wdrożeniu jego zasad .
Kolejnym ważnym wydarzeniem mającym wpływ na kształtowanie koncepcji rozwoju zrównoważonego była Konferencja ONZ poświęcona środowisku i rozwojowi, która odbyła się w Rio de Janeiro w 2012 r. Dokonano wówczas przeglądu i oceny dotychczasowych osiągnięć w zakresie implementacji koncepcji rozwoju zrównoważonego. Podjęto postanowienia w sprawie dalszej popularyzacji wcześniejszych założeń i nowych wyzwań. Ich przejawem było jednogłośne przyjęcie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2015 r. Agendy na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, obejmującej 17 celów rozwoju zrównoważonego i 169 powiązanych z nimi zadań do wdrożenia w następnych 15 latach .
Ewolucja koncepcji rozwoju zrównoważonego doprowadziła do pojawienia się w naukach ekonomicznych teorii rozwoju zrównoważonego. Koncepcja ta przeszła wszystkie etapy kształtowania się teorii: od powstania i rozwoju idei, poprzez jej rozumienie, upowszechnianie, akceptację i implementację, aż do trwałej potrzeby idei. Dzięki licznym opracowaniom zawierającym fakty doświadczalne, modele oraz eksperymentalne sprawdzenie skutków działalności antropogenicznej, teoria rozwoju zrównoważonego pozwala opisywać procesy kształtowania się nowego paradygmatu rozwoju społeczno-gospodarczego . Na bazie wyników badań dotyczących oceny skuteczności realizacji założeń rozwoju zrównoważonego można sformułować tezę, zgodnie z którą kluczowe znaczenie dla powodzenia rozwoju ma zaangażowanie społeczeństwa i wszystkich zainteresowanych stron. Teza ta znalazła potwierdzenie w Europejskim Zielonym Ładzie, który wpisuje się w koncepcję rozwoju zrównoważonego. Ogłoszony przez Komisję Europejską 11 grudnia 2019 r. plan działań ma umożliwić mieszkańcom Europy i przedsiębiorstwom osiąganie korzyści ze zrównoważonej zielonej transformacji. Europejski Zielony Ład ma stać się nową strategią wzrostu gospodarczego dla rozwoju UE dzięki inwestycjom w technologie ekologiczne, zrównoważone rozwiązania i nowe modele biznesowe .
Wskazanie ekonomicznych argumentów potwierdzających rangę zasobów naturalnych w rozwoju społeczno-gospodarczym rozpoczęło, trwający po dzień dzisiejszy, proces zmiany myślenia dotyczący postrzegania istoty tych zasobów. We współczesnych uwarunkowaniach globalnych rozwój zrównoważony nie może polegać jedynie na likwidacji barier wzrostu, ubóstwa, wdrożeniu innowacyjnych rozwiązań, lecz musi także utrzymać dotychczasowy poziom kapitału społecznego, relacyjnego i przyrodniczego, w celu zapewnienia sprawiedliwości międzypokoleniowej . 
W procesie ewolucji tych koncepcji silny nacisk położony został nie tylko na przyrost PKB, zatrudnienia czy rozwój innowacyjnych rozwiązań, ale również ochronę środowiska i oszczędne gospodarowanie .
Mobilność stanowi obecnie największy dział gospodarki światowej, który wnosi duży wkład w jej rozwój, zatrudnienie i mobilność społeczeństwa. W 2018 r. odpowiadał za 6,1% PKB na świecie, 7,8% w UE oraz 6,8% w Polsce. Jednocześnie stanowił miejsca pracy dla 3,9% ogółu zatrudnionych w gospodarce światowej oraz 5,4% w UE i 3,8% w Polsce. Dział ten jest również podstawowym elementem systemów logistycznych . Przewiduje się, że działalność transportowa będzie się dalej rozwijać. Z prognoz wynika, że w latach 2010-2050 przewóz osób w Europie wyrośnie o 42%, zaś transport ładunków o 60% . Dynamiczny rozwój mobilności w ostatnich dekadach stanowi jednocześnie istotne źródło uciążliwości i problemów. Niekorzystne skutki tego rozwoju odczuwa zarówno środowisko przyrodnicze, jak i społeczeństwo. Związane są one głównie z wykorzystaniem paliw kopalnych (głównie ropy naftowej), emisją CO2 zanieczyszczeniem powietrza, gleby, wody, emisją hałasu komunikacyjnego oraz ograniczaniem areału ziemi. Z tego powodu osiągnięcie zrównoważonego systemu mobilności stanowi jeszcze większe wyzwanie, szczególnie w kontekście nasilających się zmian klimatu. Wymaga rozwiązań w zakresie niskoemisyjnej, konkurencyjnej i opartej na sieci mobilności, która stanowi jeden z filarów gospodarki zrównoważonej .
W ujęciu wąskim mobilność zrównoważona środowiskowo utożsamiana była z realizacją ogólnie przyjętych celów dotyczących zdrowia i jakości środowiska, zgodna z integralnością ekosystemu oraz niepowodująca pogorszenia niekorzystnych zjawisk globalnych, takich jak zmiany klimatyczne i zanikanie warstwy ozonowej w stratosferze. W ujęciu szerokim natomiast traktowana była w konwencji ładu zintegrowanego, czyli jednocześnie uwzględniająca i godząca kryteria środowiskowe, społeczne, ekonomiczne, przestrzenne i prawno-instytucjonalne. W ostatnich latach to właśnie szerokie ujęcie uznawane jest za współczesną wykładnię nowego paradygmatu rozwoju w odniesieniu do mobilności .
Koncepcja zrównoważonego rozwoju mobilności to koncepcja planistyczna stanowiąca długofalowy, zintegrowany plan działań. Zmierza w kierunku osiągnięcia celów strategicznych, które są osadzone w ogólnej strategii rozwoju zrównoważonego, co przedstawiono na rysunku 13.
 
Rysunek 13. Wymiary zrównoważonego rozwoju mobilności
Źródło: opracowanie własne na podstawie Development and Globalization Facts and Figures 2016, United Nations publication, New York-Geneva 2016.
 
Proces ewolucji polityki transportowej, doprowadził do ukształtowania trzech wyraźnych paradygmatów: przesunięcia, rozdzielenia i efektywnego wykorzystania zasobów. Pierwszy z nich dotyczył przesunięć gałęziowych w przewozach. Ich celem była potrzeba ograniczenia roli transportu samochodowego w realizacji potrzeb przewozowych. W drugim paradygmacie szczególną rolę przypisano dwóm kategoriom. Pierwsza dotyczyła wzrostu gospodarczego. Druga zaś sprowadzała się do jednoczesnego ograniczania pracy przewozowej. Równoważenie rozwoju mobilności doprowadziło do przebudowy stosunków gospodarka-społeczeństwo-środowisko. Jej efektem było przyjęcie w 2011 r. trzeciego paradygmatu zrównoważonego rozwoju mobilności. Zgodnie z zapisami trzeciej Białej Księgi rozwój konkurencyjnego transportu podporządkowano efektywnemu wykorzystaniu zasobów .
Mobilność wnosi duży wkład w rozwój gospodarki UE i realizację potrzeb społecznych, wywołując jednocześnie negatywne skutki dla środowiska i klimatu. Nasilająca się krytyczna postawa społeczeństw wobec środowiskowych następstw mobilności wymaga skutecznych decyzji politycznych, gwarantujących spójne i zintegrowane podejście odnośnie do wszystkich wymiarów zrównoważonego rozwoju. W obliczu postępujących antropogenicznych zmian klimatu szczególnego znaczenia nabiera rozwój nowoczesnej i niskoemisyjnej mobilności .
Koncepcja mobilności niskoemisyjnej jest ściśle powiązana z ideą Zielonego Ładu, rozumianą jako nowa ścieżka rozwoju społeczno-gospodarczego, która ma przyspieszyć dojście do gospodarki zrównoważonej. Zielony Ład nie zastępuje ładu zintegrowanego, ma bowiem węższy zakres, który obejmuje potrzeby gospodarcze, ochronę środowiska przyrodniczego i klimatu. Rozwój zrównoważony jest więc nadal istotnym celem długoterminowym, ale intensyfikacja działań na rzecz ekologizacji gospodarki ma być ważnym elementem jego skuteczniejszej realizacji .
Nadrzędnym celem rozwoju „czystej” i „inteligentnej” mobilności w dążeniu do osiągnięcia Europejskiego Zielonego Ładu jest wspieranie działań na rzecz optymalizacji korzyści dla gospodarki, społeczeństwa i środowiska w długim horyzoncie (zob. rysunek 14.). Jednym z zasadniczych celów szczegółowych jest minimalizacja kosztów realizacji założonych celów ochrony klimatu .
 
Rysunek 14. Transformacja gospodarki UE w kierunku zrównoważonej przyszłości
Źródło: opracowano na podstawie: Europejski Zielony Ład, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM(2019) 640, Bruksela 2019.
 
Implementacja niskoemisyjnych rozwiązań w systemach mobilności wiąże się jednak z koniecznością realizacji wielu przedsięwzięć inwestycyjnych, które w krótkiej perspektywie czasowej nie będą ekonomicznie opłacalne. Charakteryzują się one między innymi dużym stopniem kapitałochłonności oraz złożoności realizacji, przy czym skuteczność ich wdrożenia wiąże się z określonym ryzykiem i niepewnością. Z reguły traktowane są jako te, których koszty są jak najbardziej realne i mierzalne na dany moment, podczas gdy korzyści są często dość odsunięte w czasie . 
Najwyższy stopień złożoności wykazują projekty w zakresie rozwoju infrastruktury i niskoemisyjnych technologii napędu, a także rozwiązań sprzyjających zwiększeniu interoperacyjności transgranicznej i możliwości wymiany danych oraz bezpieczeństwa cybernetycznego. Jednocześnie projektom tym można przypisać wysoki stopień niepewności i ryzyka. Działania informacyjno-promocyjne, charakteryzujące się niskim stopniem złożoności, posiadają duży potencjał w zakresie skuteczności i efektywności rozwoju mobilności niskoemisyjnej. Ukierunkowane są przede wszystkim na zwiększenie świadomości oraz kreowanie prośrodowiskowych zachowań transportowych. Osiągnięcie tych korzyści ma istotne znaczenie dla stopniowego upowszechniania niskoemisyjnych systemów mobilności, co będzie skutkowało między innymi wzrostem ekonomicznej opłacalności ich wdrażania oraz poprawcą stanu klimatu .
Transformacja mobilności w kierunku rozwiązań nisko- i bezemisyjnych pobudza wzrost w nowych sektorach, jednak dla niektórych może okazać się trudna. Będzie to dotyczyło działów gospodarki związanych między innymi z ropą naftową i gazem. Branża motoryzacyjna, przechodząc na nowe procesy produkcyjne, będzie wymagała nowych umiejętności. Dotychczasowe miejsca pracy będą stopniowo przekształcane, zgodnie z potrzebami nowej gospodarki. Rozwój wiedzy i umiejętności oraz nowe kompetencje będą konieczne, aby dostosować się do zmian technologicznych, w tym cyfryzacji i automatyzacji .
Dzięki nowym technologiom i rozwiązaniom cyfrowym zmienia się stosunek do mobilności. Konsumenci pragną lepszej jakości, większej wygody, elastyczności i przystępnej ceny. Priorytetowo podchodzą do kwestii łatwego dostępu do informacji o podróży oraz możliwości płynnej zmiany rodzaju transportu. Jednocześnie wzrasta świadomość społeczeństwa dotycząca ochrony środowiska i klimatu. Tradycyjny system mobilności zmuszony jest dostosowywać się do oczekiwań społecznych i jednocześnie dążyć do optymalizacji i zwiększenia jego efektywności. Zmiany następują również w europejskim sektorze motoryzacyjnym, który mimo wdrażanych nowych technologii tylko w 12% zaspokaja swoje potrzeby z recyklingu. Pojazdy zmieniają się dzięki nowych technologiom i rozwiązaniom cyfrowym jednak nadal negatywnie wpływają na środowisko, klimat i zasoby. Obecnie materiały i komponenty stanowią od 40 do 60% całkowitych kosztów przedsiębiorstw branży motoryzacyjnej, co często niekorzystnie wpływa na ich konkurencyjność. Europa importuje bowiem ponad 60% paliw kopalnych i rud metali. Jednocześnie wraz z rozwojem pojazdów elektrycznych wzrósł popyt na surowce krytyczne, co stanowi zagrożenie z punktu widzenia bezpieczeństwa dostaw i bezpieczeństwa środowiskowego .

# Koncepcja zrównoważonego rozwoju i mobilności

Koncepcja zrównoważonego rozwoju i mobilności w kontekście systemów transportu drogowego jest niezwykle istotna w obliczu rosnących wyzwań środowiskowych, społecznych i ekonomicznych. Dąży ona do tworzenia systemów transportowych, które są efektywne, bezpieczne, dostępne, a jednocześnie minimalizują negatywny wpływ na środowisko naturalne i społeczeństwo.

Zrównoważony rozwój w transporcie drogowym koncentruje się na kilku kluczowych obszarach. Pierwszym z nich jest redukcja emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń powietrza. Osiąga się to poprzez wprowadzanie pojazdów o niskiej emisji spalin, takich jak elektryczne, hybrydowe, a także te wykorzystujące paliwa alternatywne, np. biopaliwa czy wodór. Zastosowanie nowoczesnych technologii, takich jak inteligentne systemy transportowe (ITS), może również przyczynić się do optymalizacji ruchu i zmniejszenia emisji.

Inny istotny aspekt to promowanie mobilności miejskiej, która obejmuje rozwój transportu publicznego, systemów współdzielenia pojazdów (car-sharing), rowerów miejskich oraz innych form transportu niskoemisyjnego. Te rozwiązania mają na celu ograniczenie wykorzystania pojazdów prywatnych w miastach, zmniejszając tym samym kongestję, zanieczyszczenie powietrza oraz poprawiając jakość życia mieszkańców.

Zrównoważony rozwój w transporcie drogowym obejmuje także aspekty społeczne, takie jak równy dostęp do środków transportu dla różnych grup społecznych, w tym osób niepełnosprawnych, starszych oraz mieszkańców obszarów oddalonych od głównych centrów miejskich. Zapewnienie sprawiedliwości społecznej w dostępie do mobilności jest istotne dla integracji społecznej i rozwoju gospodarczego.

Kolejnym ważnym elementem jest integracja różnych środków transportu, promowanie intermodalności i multimodalności. Oznacza to tworzenie systemów, które umożliwiają łatwe przejście między różnymi formami transportu, na przykład między rowerem, transportem publicznym i samochodem, co zwiększa efektywność całego systemu transportowego.

Wreszcie, ważne jest włączenie zrównoważonego rozwoju w planowanie przestrzenne i politykę miejską. Obejmuje to tworzenie „zielonych stref” w miastach, promowanie kompaktowej zabudowy oraz integrację planowania transportowego z planowaniem przestrzennym, aby stworzyć bardziej zrównoważone i przyjazne dla użytkowników środowisko miejskie.

Podsumowując, koncepcja zrównoważonego rozwoju i mobilności w systemach transportu drogowego wymaga holistycznego podejścia, które łączy innowacje technologiczne, zmiany w zachowaniach społecznych, politykę rządową oraz planowanie miejskie. Jest to kluczowe dla tworzenia bardziej efektywnych, bezpiecznych i przyjaznych dla środowiska systemów transportowych, które będą w stanie sprostać wyzwaniom współczesnego świata.

Więcej przydatnej wiedzy znajdziesz na blogu głównym oraz w Bazie Wiedzy.

Rozważ też zdobycie konkretnego wsparcia (korepetycje-konsultacje-asysta) i koniecznie zajrzyj po aktualne promocje tutaj: https://drugipromotor.pl/sklep-dla-studentow-piszacych-prace/.

Blog pełen darmowej wiedzy to m.in.:
W Bazie Wiedzy znajdziesz również treściwe omówienie zagadnień:
Dla tych, którzy szukają kompleksowych rozwiązań:
Przewiń na górę